Wat is ecologie?
Ecologie is natuurhuishoudkunde, het is een wetenschap.
Het is een wetenschap die zich bezig houdt met het bestuderen van het samenspel tussen levende en niet-levende natuur.
Het omvat thema's zoals: klimaat, biodiversiteit, ecosystemen, biotopen, energie, fenologie, landbouw, bosbouw, invloed van mensen, weer, biomen enz.
Je kunt het zien als een combinatie van geografie en biologie.
Het is een wetenschap die zich in Nederland pas laat heeft ontwikkeld. In de tijd van de oliecrisis (1970) is die belangstelling gegroeid.
Vooral particuliere organisaties waren in het verleden actief bezig op het gebied van natuurbescherming (IVN, Natuurmonumenten). In de jaren '60 en '70 zijn het vooral internationale organisaties (het Wereldnatuurfonds en Greenpeace) geweest die ecologie onder de aandacht hebben gebracht.
In Duitsland bestond die wetenschap al langer. De eerste ecoloog was een Duitser, Ernst Haeckel (1835-1919). Men deed ook al veel onderzoek naar de gezondheid van de bossen. Ecologen daar hadden al voor de wereldoorlogen in de gaten dat luchtvervuiling schadelijk was voor bossen.
Ecologie is natuurhuishoudkunde, het is een wetenschap.
Het is een wetenschap die zich bezig houdt met het bestuderen van het samenspel tussen levende en niet-levende natuur.
Het omvat thema's zoals: klimaat, biodiversiteit, ecosystemen, biotopen, energie, fenologie, landbouw, bosbouw, invloed van mensen, weer, biomen enz.
Je kunt het zien als een combinatie van geografie en biologie.
Het is een wetenschap die zich in Nederland pas laat heeft ontwikkeld. In de tijd van de oliecrisis (1970) is die belangstelling gegroeid.
Vooral particuliere organisaties waren in het verleden actief bezig op het gebied van natuurbescherming (IVN, Natuurmonumenten). In de jaren '60 en '70 zijn het vooral internationale organisaties (het Wereldnatuurfonds en Greenpeace) geweest die ecologie onder de aandacht hebben gebracht.
In Duitsland bestond die wetenschap al langer. De eerste ecoloog was een Duitser, Ernst Haeckel (1835-1919). Men deed ook al veel onderzoek naar de gezondheid van de bossen. Ecologen daar hadden al voor de wereldoorlogen in de gaten dat luchtvervuiling schadelijk was voor bossen.
Van biotoop tot ecosysteem.
We maken in de ecologie onderscheid tussen levende natuur en niet-levende natuur (= biotoop). Die beide vormen van natuur komen samen in een ecosysteem.
De biotoop is dus het geografische deel van de natuur.
Een niche is een soort "gat in de markt" maar dan in de natuur. Het is een stukje natuur, samenlevingsgebied waar een soort zich mogelijk kan vestigen. Als dat lukt en dat proces is voltooid dan spreken we van een habitat. Zo'n nieuwe soort heeft verschillende stadia doorstaan: aanpassing, ontwikkeling, strijd/concurrentie, specialisatie en mogelijk ook mutatie van de soort.
We maken in de ecologie onderscheid tussen levende natuur en niet-levende natuur (= biotoop). Die beide vormen van natuur komen samen in een ecosysteem.
De biotoop is dus het geografische deel van de natuur.
Een niche is een soort "gat in de markt" maar dan in de natuur. Het is een stukje natuur, samenlevingsgebied waar een soort zich mogelijk kan vestigen. Als dat lukt en dat proces is voltooid dan spreken we van een habitat. Zo'n nieuwe soort heeft verschillende stadia doorstaan: aanpassing, ontwikkeling, strijd/concurrentie, specialisatie en mogelijk ook mutatie van de soort.
Hiernaast ziet u het biotoop "knotwilg" afgebeeld als een poffertjespan.
Ieder kuiltje stelt een niche/habitat voor.
Fenologie
Diverse natuurverschijnselen keren in een bepaalde regelmaat terug in het jaar, b.v. de seizoenen, de getijden. Daar gaat de fenologie
over.
Die terugkerende verschijnselen zijn o.a.
bloeien van de voorjaarsplanten, het eerste kievitsei, komst trekvogels, de eerste zwaluw, tijdstip van oogsten, vrucht dragen bomen, vallen bladeren, herfsttrek vogels.
De laatste jaren zien we duidelijk verschuivingen in de terugkerende natuurverschijnselen.
Biodiversiteit
Een pandemie, voedselonzekerheid, recordtemperaturen. Steeds meer en grotere natuurbranden, overstromingen en droogtes. 1 miljoen soorten met uitsterven bedreigd. Het zijn de gevolgen van menselijk handelen. We hebben onze relatie met de natuur ernstig verstoord en brengen ook de gezondheid van de mens in gevaar. Want als mens kunnen we niet zonder natuur.
4 observaties die duidelijk maken dat het tijd is om in actie te komen én dat het nog kan!
1. We leven in een wereldwijde noodsituatie.Menselijke activiteiten destabiliseren het klimaat en vragen meer van natuurlijke ecosystemen dan ze aankunnen.
2. De klimaat- voedsel- en natuurcrisis zijn verbonden.Te hoge productie en consumptie zorgen voor meer CO2-uitstoot, bedreigen de gezondheid van mens en omgeving/milieu en vernietigen natuur.
3. De risico’s zijn duidelijk.De kosten van ingrijpen zijn een schijntje vergeleken met de kosten van niets doen. Meer dan de helft van het globale BBP is sterk of op een of andere manier afhankelijk van natuur. Niets doen om de uitstoot van broeikasgassen en het verlies van natuur te verminderen, is een van de grootste risico's voor de mensheid. En dat terwijl natuurpositieve oplossingen biljoenen euro's aan kansen creëren voor het bedrijfsleven en 395 miljoen nieuwe banen in 2030.
4. We hebben een eenmalige, unieke kans om de koers aan te passen – voor mens én planeet.We kunnen ons klimaat weer stabiliseren, als we nu beginnen. Dit jaar (2021) moeten regeringshoofden cruciale besluiten nemen over klimaat en over biodiversiteit. Het is dé kans om onze relatie met de natuur te veranderen op een manier die goed is voor mensen én voor onze natuurlijke omgeving.
Ecologie laat ons ook kennis maken met "nieuwe" begrippen en inzichten. In de PowerPoint-programma's komen die begrippen zeker aan de orde.
De bijbehorende uitleg geeft u meer inzicht in de verbanden tussen al die begrippen.
Wist u dat, van die rijksten en armsten?
(klik op afbeelding)
Erg hè?
(klik op afbeelding)
Erg hè?
Het verschil tussen een bloem en onkruid is een oordeel!